Materiële thema's
Als onderdeel van het strategieproces hebben we in 2022 een nieuwe materialiteitsanalyse gemaakt. Daarmee hebben we in kaart gebracht met welke onderwerpen de organisatie een significante impact maakt op de economie, het milieu en de mensen. We hebben deze analyse voor het eerst gericht op de zogenaamde dubbele materialiteit. Daarmee wijkt de presentatie van de matrix ook af van vorige jaren. Enerzijds zijn onderwerpen geïdentificeerd die inzicht bieden in hoe duurzaamheid de financiële prestaties van Heijmans beïnvloedt. Denk aan inkomsten, kapitaal, eigen vermogen en reputatie. Anderzijds zijn ook onderwerpen meegewogen die inzicht bieden in de impact van Heijmans op milieu, mens en maatschappij.
Als eerste hebben we de belangrijkste stakeholders voor Heijmans geïnventariseerd en gekeken hoe deze het beste benaderd kunnen worden. De selectie van stakeholders hangt ook samen met de mate waarin met de verschillende stakeholdergroepen wordt samengewerkt in het waardecreatiemodel. Vervolgens hebben we een shortlist van thema’s opgesteld, gebaseerd op desk research en hebben we de materiële onderwerpen in kaart gebracht die een rol spelen voor Heijmans. Daarbij hebben we rekening gehouden met trends in de sector en de issues die relevant zijn voor klanten, beleggers en andere spelers in de bouwsector.
Daarna zijn we met behulp van enquêtes en interviews met de stakeholders in gesprek gegaan om de prioritering van deze thema’s inhoudelijk te bespreken en de relevantie ervan te scoren. Op die manier zijn er in de verschillende dialogen altijd opdrachtgevers, samenwerkingspartners, medewerkersvertegenwoordiging en producenten/ toeleveranciers betrokken. Ten slotte zijn de uitkomsten, na bespreking in de groepsraad, vastgesteld door de raad van bestuur. Het resultaat van deze analyse is weergegeven in de materialiteitsmatrix hieronder.
Op basis van de gevoerde gesprekken met stakeholders zijn de thema’s ‘financiële gezondheid’ en ‘risicobeheersing en procesverbetering’ materieel, maar niet meest-materieel in de matrix. Vanuit bestuurlijke verantwoordelijkheid blijven deze twee onderwerpen echter hoog op de bestuursagenda staan. Het bestuur van Heijmans is zich elke dag bewust van het cruciale belang van risico- en financiële beheersing en voorspelbaarheid voor de continuïteit van onze organisatie. Als projectenbedrijf blijven we dan ook nauwlettend sturen op de bijbehorende kpi’s (key performance indicatoren). In hoofdstuk 7 (Resultaten), 10 (Jaarrekening) en bijlage 11.6.4 (Overzicht prestatie-indicatoren) staan de prestatie-indicatoren en toelichtingen waaruit de financiële gezondheid van Heijmans is af te leiden.
Op de meest recente Transparantiebenchmark van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat – een tweejaarlijks onderzoek naar de transparantie van de verslaglegging van de vijfhonderd grootste bedrijven in Nederland – scoorde Heijmans een fraaie negentiende plek. We kregen de hoogste waardering in de categorie Bouw & Maritiem. In de Tax Transparancy Benchmark 2021 staan we op plek 48-50.
Toelichting meest materiële thema’s
1. Energieneutraal bouwen vraagt van de organisatie dat er vanaf de start van een ontwerp nagedacht wordt over zaken zoals positionering van de woningen, engineering en energiesysteemkeuzes. Voor het thema ‘energieneutraal bouwen’ keken we in het verleden naar de Energie Prestatie Coëfficiënt voor gebouwen. Deze norm voor de energiezuinigheid van gebouwen gaf een goede indicatie voor de mate waarin gebouwen in de richting van energieneutraal (EPC=0) opschoven. In 2021 heeft de overheid een nieuwe systematiek voor het meten van de energieprestatie van gebouwen geïntroduceerd: BENG. Deze is niet geheel vergelijkbaar met de EPC. Beide indicatoren hebben echter als onderliggende indicator de CO2-uitstoot van het gebouw en zijn daarmee toch vergelijkbaar. In dit verslag hanteren we de gemiddelde CO2-uitstoot van opgeleverde woongebouwen.
2. Het thema ‘natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen’ komt binnen Heijmans op veel manieren aan de orde. Bij sommige projecten, zoals dijkverhogingen of waterbergingen, is klimaatbestendigheid zelfs het expliciete doel van de opdracht, maar ook bij alle andere projecten besteden we aandacht aan klimaatadaptiviteit, bijvoorbeeld bij de regenwaterafvoer van gebouwen. Ons streven is om in al onze nieuwe gebiedsontwikkelingen het instrument NL Greenlabel toe te passen.
Slim omgaan met water in Sint-Oedenrode
Steeds meer gemeenten zoeken oplossingen om de leefomgeving geschikt te maken voor de gevolgen van het veranderende klimaat. Zo ook in Sint-Oedenrode, waar een oplossing nodig was om zowel wateroverlast als droogte te voorkomen. Heijmans maakte een integraal plan dat de opgaven in verschillende gebieden aan elkaar koppelt. Regenwater verdwijnt nu niet meer in het riool, maar wordt naar een te droog natuurgebied geleid. Buurtbewoners zijn bij het project betrokken, onder meer om hen bewust te maken van hun eigen rol in het benutten van regenwater. Een gezonde en klimaatrobuuste leefomgeving maken we tenslotte met elkaar.
3. Het thema ‘circulair bouwen’ is onderdeel van de strategie van Heijmans. Bij het ontwerp en de keuze van materialen voor nieuwe producten houden we uitdrukkelijk rekening met materiaalkeuzes, losmaakbaarheid en recyclebaarheid. Naast initiatieven in de eigen bedrijfsvoering zijn we ook in gesprek met leveranciers om circulaire initiatieven te ontwikkelen, alternatieven voor bestaande producten te gebruiken en de hoeveelheid verpakkingsmateriaal in de keten terug te dringen. Een mooi voorbeeld is de toepassing van circulair beton in onder andere het renovatieproject bij de Rabobank in Utrecht.
4. Heijmans heeft ‘makers van een gezonde leefomgeving’ omarmd als onze ambitie. Dit thema is onze belangrijkste bijdrage aan de maatschappij. Ook extern wordt dit onderkend en dat zien we terug in een hoge waardering van dit thema. Omdat het een thema is waarbinnen veel nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden, blijven we alert op het aanscherpen van onze bedrijfsproposities en de juiste prestatie-indicatoren. Het thema wordt geconcretiseerd in onze inspanningen om meer natuurinclusief en klimaatadaptief te bouwen. Ook onze samenwerkingen met natuurpartijen en de initiatieven om biodiversiteit meetbaar te maken, vallen hieronder.
5. Het thema ‘veilig werken’ wordt binnen Heijmans herkend als één van de topprioriteiten. Los van de bestaande certificeringen VCA en de Veiligheidsladder voor de hele organisatie is een grootschalig verbeterprogramma op het gebied van veiligheid opgezet: het Heijmans GO!-programma. In de afgelopen jaren zijn hierbinnen verschillende innovatieve oplossingen ontwikkeld zoals de GO!-app en het onderliggende systeem voor meldingen van onveilige situaties. Het huidige programma richt zich op verdergaande cultuur- en gedragsverandering in de organisatie. Ook nemen we actief deel in branche-initiatieven om daarmee de veiligheid in de hele keten te verbeteren.
Veranderingen ten opzichte van voorgaande jaren
'Toekomstbestendig bouwen' is in deze terminologie een nieuw onderwerp en zowel management als stakeholders zijn van mening dat Heijmans op dit thema een relatief hoge bijdrage kan leveren aan een actueel maatschappelijk probleem. 'Mensenrechten en werkomstandigheden in de keten' is belangrijker geworden door opkomende wetgeving omtrent human rights due dilligence (zoals de EU Taxonomy Minimum Safeguards en CSDDD). Het inzetten van 'slimme technologie' wordt door sommige stakeholders niet meer gezien als onderscheidend of als doel op zich, maar meer als middel om andere doelstellingen zoals inzetbaarheid van arbeid, winstgevendheid en duurzaamheid te bereiken. Het ontwikkelen van datagedreven diensten, zoals Beyond Eyes, om daarmee klantwaarde te genereren blijft een belangrijk onderdeel van onze innovatie-activiteit. 'Klantgerichte dienstverlening' wordt door stakeholders gezien als een onderwerp waarmee Heijmans vooral impact maakt op eigen relaties en bedrijfsprestaties en niet zozeer op de maatschappij in brede zin.
Over de verdere invulling en prestaties van de materiële onderwerpen wordt in dit jaarverslag gerapporteerd in de hoofdstukken 6 (Strategie) en 7 (Resultaten). Deze onderwerpen zijn ook opgenomen in het 'Overzicht prestatie-indicatoren' in bijlage 11.6.4 van dit verslag.