Mensenrechten

Heijmans onderschrijft zowel de algemene uitgangspunten van de Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) Guideline on Multinational Enterprises als de United Nations (UN) Guiding Principle on Business & Human Rights.

Het proces

In 2023 zijn we gestart met een due diligence. Dit is gericht op het verder in kaart brengen van risico’s op het gebied van mensenrechten in de eigen organisatie en de keten om die vervolgens te voorkomen, verminderen en herstellen. Het is ons doel om gezamenlijk met de keten meer positieve impact te creëren. We doen dit volgens de principes van het Human Rights Due Diligence-proces en ondersteunende maatregelen zoals omschreven in de OECD-richtlijnen (zie onderstaand figuur). Als organisatie heeft Heijmans direct invloed op een aantal mensenrechten.

Rechten met betrekking tot arbeid:

• Het recht op werk

• Het recht op eerlijke en gelijke betaling

• Het recht op vrijheid van discriminatie

• Het recht op bescherming tegen werkloosheid

• Het recht op vrijheid van vereniging

• Het recht op een billijke levensstandaard

• Het recht op rust en vrije tijd en

• Het recht op bescherming tegen gedwongen werk

 Rechten met betrekking tot veiligheid en gezondheid

• Het recht op een gezonde en veilige werkomgeving en

• Het recht op een schone, gezonde en duurzame leefomgeving

Voor ons uitgebreide rapport verwijzen wij naar onze website.

Governance

Veel onderwerpen die met mensenrechten te maken hebben zijn dagelijks onder de aandacht van het management. Ook zijn ze standaard onderdeel van het door de raad van bestuur goedgekeurde veiligheids-, HR- en inkoopbeleid. Gefaciliteerd door Risk Office en Audit – en formeel aan de orde gesteld in de managementteams, groepsraad en raad van bestuur – integreren we due diligence in besluitvorming, o.a. gericht op het maken van inkoopafwegingen. Het betekent ook dat mensenrechtenrisico’s automatisch worden beoordeeld in het standaard risicoregister.

Bij due diligence wordt onderzocht welke risico’s voor mens en maatschappij Heijmans met zich meebrengt. Als Heijmans hebben we de verantwoordelijkheid om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving voor medewerkers en onderaannemers is één van de belangrijkste thema’s voor onze organisatie. Goede arbeidsomstandigheden, vrijheid van verenigingen (vakbonden) en eerlijke en gelijke beloning zijn standaard onderdeel van ons veiligheids-, HR- (beleid op diversiteit/inclusie) en inkoopbeleid.

Daarnaast is er gewerkt aan een herijking van de strategie waarin deze elementen vernieuwde aandacht krijgen.

Risicoanalyse

Binnen Heijmans bestaat er een uitgebreid programma voor risicoanalyses op het gebied van veiligheid, HR en inkoop. In het kader van veiligheid wordt gewerkt aan de hand van ‘GO!’, een uitgebreid systeem van beleid, processen en monitoring wat de resultaten moet verbeteren van dit, voor mensenrechten belangrijke thema.

Heijmans kent daarnaast de gedragscode ‘Zó werken wij’. Deze houding- en gedragsregels zijn gebaseerd op een aantal grondbeginselen van de mensenrechten en maken integraal onderdeel uit van de arbeidsovereenkomsten van alle Heijmans-medewerkers.

Ook is Heijmans voornemens om in 2024 het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Ondernemen te ondertekenen. Dit is voornamelijk gefocust op ketenmanagement en ketenpartners. Wij implementeren dit manifest met de Verklaring Duurzaamheid, waarin mensenrechten zijn meegenomen.

Het onderwerp inkoopverantwoordelijkheid vergt onderzoek naar de risico’s die samenhangen met de ingekochte producten. Wij zijn dit jaar gestart met een inhoudelijke analyse van de potentiële risico’s die samenhangen met de inkoop van bepaalde productgroepen, waaronder beton, metaal of staal, hout, kunststof en natuursteen.

Impact

Wij hebben de informatie uit onze risicoanalyse vergeleken met ons beleid. Met behulp van onze risicoanalyse is beoordeeld op welke gebieden verdere acties nodig zijn.

Het verbeteren van de interne veiligheidscultuur begint bij leiderschapsgedrag, actieve sturing, leren en ingrijpen. Om binnen de bedrijfsstromen veiligheid in te bedden worden trainingen en advies gegeven. Onze afdeling Veiligheid geeft advies en sturing aan het veiligheidsbeleid.

We zijn ons ervan bewust dat onderaannemers niet altijd hetzelfde niveau van veiligheid nastreven dan wijzelf. Door diverse eisen te stellen worden goede, duidelijke richtlijnen gegeven, ook in enkele vreemde talen. Het gaat hier bijvoorbeeld om het verplicht stellen van een Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers (VCA) en Generiek Poort Instructie (GPI)-certificaat, werken met gekeurd materieel en een project-ID-pas zodat enkel mensen met een geldende bouwpas worden toegelaten op de bouwplaats.

Het programma ‘Zakelijk Zuiver' over integriteit en gedrag loopt en geldt voor alle medewerkers. Ook is de toolbox ‘Laat je horen – je veilig voelen om je uit te spreken’ ontwikkeld, ter ondersteuning van het thema sociale veiligheid.

Op basis van het Richtlijnvoorstel m.b.t. loontransparantie (Europees Parlement 30 maart 2023) is er een analyse gemaakt, die de hiaten in onze organisatie zichtbaar maken. Naar aanleiding van verschillende benchmarks zijn aanpassingen gedaan voor enkele specifieke groepen. Tot slot zijn maatregelen ingezet gericht op gelijke beloning.

Een risicobeperkende factor voor Heijmans is dat onze organisatie alleen in Nederland werkt en de meeste grondstoffen, producten en diensten uit Europa komen. Een deel van de risico’s wordt afgedekt door het kopen van gecertificeerde producten en het werken met gecertificeerde leveranciers. Een voorbeeld hiervan is de maatregel om alleen duurzaam gecertificeerd hout (FSC/PEFC) in te kopen. Hiermee worden zowel milieuaspecten als sociale/mensenrechtenaspecten gewaarborgd door een extern monitoringsysteem. Andere voorbeelden zijn de certificeringen rondom productkwaliteit en veiligheid.

Onze insteek is om in goed overleg met de leverancier naar verbetering toe te werken. In een non-compliance situatie met een hoog risico, waarbij de leverancier niet bereid is om samen met ons naar een oplossing toe te werken, beëindigen we het contract; rekening houdend met de potentiële negatieve gevolgen van de beslissing om het contract te verbreken.

Monitoring

De praktische toepassing en resultaten, inclusief de mate waarin de negatieve gevolgen adequaat zijn aangepakt, monitoren we door het vaststellen van kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren. Dit doen we periodiek geïntegreerd in het rapportageproces. De verantwoordelijkheid van het monitoren is belegd bij diverse functionarissen, waarbij de groepsraad en de raad van bestuur toezicht houden. Door te monitoren zijn we binnen onze organisatie in staat om te beoordelen of de genomen maatregelen effectief zijn of dat er verbeteringen nodig zijn.

Op het gebied van veiligheid worden er onafhankelijke audits uitgevoerd op de bouwplaats en bij onderaannemers. Alle bedrijfsstromen (met uitzondering van recente overnames) hebben trede 4 van de Safety Culture Ladder inmiddels bereikt. Door het ondertekenen van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) nemen wij veiligheidsbewustzijn als verplichting op in aanbestedingen en contracten. Daarnaast ondersteunt het GO! kompas een proactieve veiligheidscultuur.

Om het thema sociale veiligheid nog beter in kaart te brengen, zijn in het medewerkersbetrokkenheidsonderzoek (najaar 2023) verdiepende vragen gesteld over ongewenst gedrag. Hieruit is gebleken dat ca. 70% van de medewerkers die een melding hebben gedaan tevreden zijn met de manier waarop de melding is aangepakt.

Periodiek – minimaal één keer per jaar - vinden er leveranciersbeoordelingen plaats. Door middel van gesprekken wordt getoetst of zij de ondertekende afspraken, inclusief Gedragscode, naleven. Met grote leveranciers worden meerdere keren per jaar gesprekken gevoerd. De uitkomsten van deze gesprekken worden vastgelegd in het Supplier Relation Management (SRM)-systeem. Daarnaast wordt er gewerkt met 12Build, een tool voor transparantie tussen opdrachtgever en leverancier. Momenteel wordt onderzocht of gebruikgemaakt kan worden van de diensten van Prewave – Supply chain risico-informatie. Dat zou ons nog beter in staat stellen de leveranciers in de keten te beoordelen.

Communicatie

Voor de terugkoppeling naar stakeholders over ons due diligence proces gaan we de website www.heijmans.nl gebruiken. Zo kunnen wij hen continu informeren.

De communicatie in onze eigen organisatie over het due diligence proces zal via katernen op onze sharepoint-omgeving, Viva Engage, nieuwsbrieven en via e-mail onder de aandacht worden gebracht.

De komende jaren blijft communicatie een belangrijk aandachtspunt, waarbij het betrekken, informeren en actief participeren van medewerkers en externe belanghebbenden centraal staat.

Herstelmaatregelen

Getroffen stakeholders, waaronder ook medewerkers, kunnen misstanden kenbaar maken bij de onderneming op grond van de bestaande Meldprocedure Ongewenst gedrag en Misstanden die voorziet in een regeling in verband met inbreuken op EU-rechten. Zie ook paragraaf 15.8.

Wij hebben ons ten doel gesteld om, in de komende jaren, het klachtenmechanisme voor onze ketenpartners duidelijker te positioneren op onze website. Zo kunnen wij adequaat informatie ontvangen over mogelijke schendingen en misstanden. Onze ambitie is om op basis hiervan, samen met onze ketenpartners, te bepalen wat we vervolgens kunnen en moeten doen om deze kenbaar gemaakte schendingen en misstanden te minimaliseren en herhaling te voorkomen.