EU Taxonomie

In 2020 trad de EU Taxonomie in werking. De EU Taxonomie maakt onderdeel uit van de EU Green Deal, Europa’s strategie om in 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. De EU Taxonomie dient als een classificatiesysteem waarin opgesomd staat welke activiteiten als ecologisch duurzaam kunnen worden beschouwd en welke niet. Voor inhoudelijke informatie over de Taxonomie wordt verwezen naar de website van de Europese Unie: EU taxonomy for sustainable activities - European Commission (europa.eu) .

Heijmans valt onder de scope van de EU Taxonomie. Dit rapportagejaar vereist de EU Taxonomie dat voor alle zes in de EU Taxonomie benoemde milieudoelstellingen gekeken wordt naar welk deel van de omzet/CapEx/OpEx er in aanmerking komt (eligible is) voor de Taxonomie. Verder vereist de EU Taxonomie dat voor de milieudoelstellingen mitigatie van klimaatverandering en adaptatie van klimaatverandering gekeken wordt naar welk deel daadwerkelijk voldoet aan (aligned is met) de criteria als opgesomd in de wetgeving.

De eligibility en alignment beoordeling volgt grotendeels het vorig jaar ingerichte proces. Dit jaar is een grote stap gezet in de overdracht van verantwoordelijkheden tot het verzamelen van bewijslasten van centraal aangestuurde functionarissen naar kennisdragers binnen de verschillende Sectoren. Daarmee bevorderen we de betrokkenheid van de Sectoren bij de EU Taxonomie en borgen we de Taxonomie-kennis binnen de organisatie dicht bij de projecten.

Activiteiten die in aanmerking komen voor de EU Taxonomie (eligibility):

In de analyse naar de eligibility van de bedrijfsactiviteiten heeft Heijmans gebruik gemaakt van de voorhanden documenten van de EU waarin de definities en verduidelijkingen staan voor niet-financiële ondernemingen:

Vanuit de beschrijvingen van activiteiten in de ISO9001 en ISO14001 certificaten van de verschillende bedrijfsstromen hebben we een zo granulair mogelijke opsplitsing gemaakt van de bedrijfsactiviteiten (bijvoorbeeld onderscheid tussen aanleg infrastructuur voor spoorverkeer, wegverkeer, waterverkeer, et cetera), om deze vervolgens aan de beschrijvingen van de Taxonomie activiteiten te spiegelen.

Er is dit rapportagejaar (voor het eerst) beoordeeld of de benoemde bedrijfsactiviteiten aanleiding geven om deze te spiegelen aan Taxonomie binnen de milieudoelstellingen duurzaam gebruik van water en mariene hulpbronnen, de transitie van een circulaire economie, de preventie en bestrijding van verontreiniging en de bescherming en het herstel van biodiversiteit en ecosystemen. De conclusie van deze beoordeling is dat Heijmans bedrijfsactiviteiten ontplooit die aan deze milieudoelstellingen gespiegeld kunnen worden. Vanuit bedrijfsstrategie is het echter wenselijk om de omzet van bedrijfsactiviteiten dit jaar in te delen in milieuactiviteiten van de Taxonomie milieudoelstellingen mitigatie van klimaatverandering en adaptatie van klimaatverandering. Ieder jaar wordt de strategie hernieuwd gespiegeld aan de beschreven milieuactiviteiten binnen de Taxonomie, en wordt beoordeeld of er al dan niet omzet aan andere milieudoelstellingen dan mitigatie van klimaatverandering en adaptatie van klimaatverandering wordt toegekend.

Bij de beoordeling van de omzet op eligibility is de omzet van Van Wanrooij meegenomen vanaf datum van overname. De eligible omzet van Van Wanrooij is bovendien toegewezen aan milieuactiviteiten.

 TAXO1 - eligible activiteiten gekoppeld aan bedrijfsstroom

Activiteiten die bijdragen aan de mitigatie van klimaatverandering

4.1

Elektriciteitsopwekking met behulp van fotovoltaïsche zonne-energietechnologie

Infra*

4.3

Elektriciteitsopwekking uit windenergie

Infra

4.9

Transmissie en distributie van elektriciteit

Infra

4.15

Distributie van stadsverwarming en -koeling

Infra

5.1

Bouw, uitbreiding en exploitatie van systemen voor winning, behandeling en distributie van water

Infra

5.2

Vernieuwing van systemen voor winning, behandeling en distributie van water

Infra

5.3

Bouw, uitbreiding en exploitatie van systemen voor opvang en behandeling van afvalwater

Infra

5.4

Vernieuwing van systemen voor opvang en behandeling van afvalwater

Infra

7.1

Bouw van nieuwe gebouwen

Infra/B&T/VG/VW

7.2

Renovatie van bestaande gebouwen

B&T/VG

7.3

Installatie, onderhoud en reparatie van energie-efficiënte uitrusting

Infra/B&T

7.4

Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen)

Infra/B&T

7.5

Installatie, onderhoud en reparatie van instrumenten en apparaten voor het meten, regelen en controleren van de energieprestaties van gebouwen

B&T

7.6

Installatie, onderhoud en reparatie van technologieën op het gebied van hernieuwbare energie

Infra/B&T

7.7

Verwerving en eigendom van gebouwen

VG/VW

9.1

Onderzoek, ontwikkeling en innovatie voor directe luchtafvang van CO2

Infra

Activiteiten die bijdragen aan de adaptatie van klimaatverandering

6.13

Infrastructuur voor persoonlijke mobiliteit, fietslogistiek

Infra

6.14

Infrastructuur voor spoorvervoer

Infra

6.15

Infrastructuur voor wegvervoer en openbaar vervoer

Infra

6.16

Infrastructuur voor vervoer over water

Infra

  • *B&T = Bouw & Techniek; VG = Vastgoed; VW = Van Wanrooij.

Per sector van de Groep is de omzet op projectniveau ondergebracht in een van de vastgestelde milieuactiviteiten, op basis van omschrijving en inhoud van het betreffende project. Intercompany-omzet is daarbij uitgesloten, om dubbeltelling van omzet te voorkomen. Tegelijkertijd is de omzet op projectniveau direct getoetst op (non-)eligibility. Daarbij is de omzet geïdentificeerd die op grond van de aard van het project non-eligible is. Het betreft omzet in niet-koolstofvrije air-side luchthaveninfrastructuur, in onderhoud aan start- en landingsbanen, van elektrische installaties bij weg-infrastructuur, maar ook omzet in de telecommunicatie en in werkzaamheden bij opdrachtgevers in de petrochemie.

Uit de eligibility analyse komt naar voren dat 90,9% van de omzet eligible is, en dat 9,1% van de omzet non-eligible is. Deze waardes zijn in lijn met de vorig rapportagejaar behaalde percentages.

Omdat het voor Heijmans nog niet mogelijk is om alle investeringen of operationele kosten aan specifieke projecten of activiteiten toe te wijzen, zijn de CapEx en OpEx op een pro rata basis toegewezen. In de volgende paragraaf wordt dit nader toegelicht.

Bewijslast EU Taxonomie alignment

Omzet

Heijmans kiest ervoor om niet voor alle vastgestelde milieuactiviteiten alignment aan te tonen. Bij enkele activiteiten is onvoldoende overlap in de projectadministratie intern (en/of bij de opdrachtgever) en de bewijslasten die de Taxonomie vraagt. Bij andere milieuactiviteiten is de omzet dusdanig beperkt, dat het vaststellen van alignment bij deze milieuactiviteiten nagenoeg geen invloed heeft op de totale alignment-score van Heijmans. De omzet van activiteiten waarvoor de bewijslasten nog niet aanwezig en/of beoordeeld zijn, is opgenomen als non-aligned omzet. Omdat er is besloten in het overnamejaar nog geen onderzoek te doen naar de alignment-potentie van de omzet van Van Wanrooij, is ook deze omzet opgenomen als non-aligned.

Er is voor het rapportagejaar 2023 wederom gekozen om de alignment-analyse te beperken tot twee grote omzet genererende milieuactiviteiten. Dit zijn activiteiten ‘7.1 Bouw van nieuwe gebouwen’ en ‘6.15 Infrastructuur voor wegvervoer en openbaar vervoer’. Samen vertegenwoordigen deze twee activiteiten ongeveer 55% van de totale omzet van Heijmans.

Bij de milieuactiviteit ‘6.15 Infrastructuur voor wegvervoer en openbaar vervoer’ zijn individuele projecten beoordeeld op alignment. Bij de milieuactiviteit ‘7.1 Bouw van nieuwe gebouwen’ is alignment onderzocht aan de hand van voorbeeldprojecten. Het mimimaal benodigde aantal voorbeeldprojecten is op basis van een selectieprotocol[1] vastgesteld.

Het alignment-percentage ten gevolge van de beoordeelde voorbeeldprojecten is vervolgens geëxtrapoleerd naar het geheel van gelijksoortige projecten binnen de bedrijfsstroom en de betreffende Taxonomie milieuactiviteit.

Voor de bewijslast is zoveel als mogelijk gesteund op intern voorhanden documenten. Bij enkele criteria kan Heijmans niet anders dan terugvallen op beleidsdocumenten die buiten de eigen operationele controle liggen. Voor deze criteria heeft Heijmans de bewijslast verlegd naar de opdrachtgever:

Het vaststellen van relevante klimaatrisico’s en het bepalen van bijbehorende adaptatieoplossingen, omdat dit alleen effectief kan plaatsvinden gedurende het initiatief- en ontwerptraject van projecten.

Waterbeheerplannen en ecologische onderzoeken zijn onderdeel van de procedurevoorschriften die leiden tot bestemmingsplannen en omgevingsvergunningen, normaliter als onderdeel van een milieueffectrapportage. Voornoemde plannen en onderzoeken vinden plaats door of namens de opdrachtgever.

Voor de milieuactiviteiten waar geen (voorbeeld-)projecten voor beoordeeld zijn, is uitgegaan van non-alignment. De komende jaren zet Heijmans zich in om zowel de eigen informatieverzamelingssystemen op project- en groepsniveau alsmede informatieverzoeken aan opdrachtgevers uit te breiden met het oog op verbeterde Taxonomie-rapportage. Het doel hiervan is een volledig overzicht van en inzicht in Taxonomie-alignment voor elk afzonderlijk project te realiseren.

Vanwege het groeiende aandeel in de eligible omzet als mede hun belang in de bedrijfsstrategie, streeft Heijmans hiertoe als eerste naar alignment in de milieuactiviteiten ‘4.9 Transmissie en distributie van elektriciteit’ en ‘7.2 Renovatie van bestaande gebouwen’. In 2023 is een analyse gedaan naar de haalbaarheid van de bij deze milieuactiviteiten behorende criteria. Deze analyse geeft aanleiding om interne processen bij te sturen alvorens alignment wordt beoordeeld en behaald. Voor 2023 is de omzet in deze twee milieuactiviteiten nog als non-aligned opgenomen.

CapEx

De totale CapEx (de noemer) bestaat uit de som van de toevoegingen aan materiële en immateriële vaste activa (zie jaarrekening 6.10 Materiële vaste activa en 6.12 Immateriële vaste activa) en de toevoegingen aan gebruiksrechten geleasede activa (zie jaarrekening 6.11 Leases). Na aftrek van overhead, is per toevoeging bepaald voor welke sectoren van de Groep en binnen welke milieuactiviteiten deze CapEx worden ingezet. De CapEX is daarbij in twee categorieën onderverdeeld:

Investeringen die samenhangen met een plan om activiteiten te ontplooien die voldoen aan de Taxonomie. In 2023 is hier een bedrag van circa € 11,8 miljoen aan toegerekend, dat samenhangt met investeringen in de houtskeletbouwfabriek in Heerenveen en de energievoorziening HeZon in Amersfoort. 

Investeringen die niet vallen onder de vorige categorie. Per toevoeging is bepaald voor welke sectoren van de Groep deze CapEx worden ingezet. Voor zover de activiteiten van de betreffende sectoren in aanmerking komen voor de taxonomie, is de betreffende CapEx eveneens als in aanmerking komend aangemerkt (de teller). Vervolgens zijn deze toevoegingen als op de Taxonomie afgestemd aangemerkt, naar rato van de mate waarin de betreffende omzet als op de Taxonomie afgestemd wordt aangemerkt.

OpEx

Het totaal van de OpEx (de noemer) bestaat hoofdzakelijk uit de volgende posten:

  • Kortlopende leases (zie jaarrekening 6.11 Leases)

  • Kosten voor onderzoek en ontwikkeling (zie jaarrekening 6.5 Personeelskosten, afschrijvingen en kosten voor onderzoek en ontwikkeling.

Daarnaast zijn kosten voor onderhoud en reparatie meegenomen, alsmede alle andere directe uitgaven in verband met het dagelijkse onderhoud van materiële vaste activa door Heijmans. Ook kosten door derden, waaraan activiteiten zijn uitbesteed die nodig zijn voor een continu en doeltreffend functioneren van dergelijke activa, zijn meegenomen.

Van deze kosten is bepaald voor welke sectoren deze zijn gemaakt. Voor zover de activiteiten van de betreffende sectoren in aanmerking komen voor de Taxonomie (eligibility) en niet betrekking hebben op indirecte werkzaamheden, is de betreffende OpEx eveneens als ‘in aanmerking komend’ aangemerkt (de teller). Vervolgens is deze OpEx als op de taxonomie afgestemd (aligned) aangemerkt, naar rato van de mate waarin de betreffende omzet als op de taxonomie afgestemd wordt aangemerkt.

Minimum Social Safeguards

Voor de verantwoording van de Minimum Social Safeguards wordt verwezen naar de samenvatting in paragraaf 8.4 Kwaliteit van de organisatie van dit jaarverslag, als mede de Bijlage Mensenrechten in dit jaarverslag.

Conclusies Taxonomie-analyse

Omzet

De totale in de Taxonomie te beoordelen omzet bestaat uit de omzet uit projecten voor derden van de verschillende sectoren van de Groep, inclusief omzet die uit joint operations wordt verkregen (zie jaarrekening 1. Geconsolideerde winst-en-verliesrekening).

Er is gekozen om de alignment-rapportage te beperken tot twee grote omzet genererende bedrijfsactiviteiten. Dit zijn milieuactiviteiten ‘7.1 Bouw van nieuwe gebouwen’ en ‘6.15 Infrastructuur voor wegvervoer en openbaar vervoer’. Samen vertegenwoordigen deze twee activiteiten circa 55% van de totale omzet van Heijmans. Het deel van de omzet van deze activiteiten dat in lijn is met de Taxonomie, is opgenomen in tabel TAXO3 onder A.1.

Bij beide activiteiten is een lichte groei in alignment zichtbaar. Bij de milieuactiviteit ‘7.1 Bouw van nieuwe gebouwen’ is de groei zowel te zien bij de projecten die op eigen risico ontwikkeld worden (Sector Vastgoed), als ook bij de projecten die we voor professionele opdrachtgevers bouwen (Sector Bouw & Techniek).

In de tabel is de omzet van Van Wanrooij vanaf de datum van overname opgenomen. Zonder deze omzet zou het alignment-percentage gestegen zijn van 17,1% in 2022 naar 19,8% in 2023.

De andere activiteiten zijn opgenomen in tabel TAXO3 onder A.2. Er is voor gekozen om alle omzet van deze milieuactiviteiten dit rapportagejaar als niet-aligned te bestempelen. In tabel TAXO3 onder A.2 is ook de niet-aligned omzet opgenomen van de milieuactiviteiten ‘7.1 Bouw van nieuwe gebouwen’ en ‘6.15 Infrastructuur voor wegvervoer en openbaar vervoer’.

CapEx

De totale CapEx bestaat uit de som van de toevoegingen aan materiële en immateriële vaste activa (zie jaarrekening 6.10 Materiële vaste activa en 6.12 Immateriële vaste activa) en de toevoegingen aan gebruiksrechten geleasede activa (zie jaarrekening 6.11 Leases). In onderstaande tabel TAX04 is het resultaat weergegeven.
In de tabel is in de teller van de CapEx van Van Wanrooij vanaf de datum van overname opgenomen. Zonder Van Wanrooij zou het alignment-percentage gestegen zijn van 33,5% in 2022 naar 38,3% in 2023.

OpEx

Het totaal van de OpEx bestaat hoofdzakelijk uit de posten kortlopende leases (zie jaarrekening 6.11 Leases) en kosten voor onderzoek en ontwikkeling (zie jaarrekening 6.5 Personeelskosten, afschrijvingen en kosten voor onderzoek en ontwikkeling). Daarnaast zijn kosten voor onderhoud en reparatie meegenomen, als mede alle andere directe uitgaven in verband met het dagelijkse onderhoud van materiële vaste activa door Heijmans. Ook kosten door derden, waaraan activiteiten zijn uitbesteed die nodig zijn voor een continu en doeltreffend functioneren van dergelijke activa, zijn meegenomen.
In onderstaande tabel TAX05 is het resultaat weergegeven. In de tabel is in de teller de OpEx van Van Wanrooij vanaf de datum van overname opgenomen. Zonder Van Wanrooij zou het alignment-percentage gestegen zijn van 10,5% in 2022 naar 11,9% in 2023.

Accounting policy

De kpi’s omzet/CapEx/OpEx zijn berekend in lijn met de vereisten van art. 8 van de EU Taxonomie wetgeving voor het financiële jaar 2023 (01/01/2023 – 31/12/2023). De tabellen zijn vormgegeven conform de vereisten in Gedelegeerde Verordening (EU) 2023/2486. De percentages in kolom 18 (aandeel van op de taxonomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) omzet/CapEx/OpEx 2022) zijn gecorrigeerd naar de voorwaarden in de Verordening om een correct vergelijk van de resultaten van 2022 en 2023 te faciliteren.

CapEx en OpEx kunnen op drie manieren als aligned bestempeld worden. Heijmans aligned CapEx/OpEx heeft enerzijds betrekking op activa of processen die verband houden met op de taxonomie afgestemde economische activiteiten en anderzijds op de aankoop van output van op de taxonomie afgestemde economische activiteiten en met individuele maatregelen waarmee de doelactiviteiten koolstofarm kunnen worden of die tot reducties van broeikasgasemissies kunnen leiden. Voor een beschrijving hoe eligibility en alignment van CapEx en OpEx zijn bepaald, zie paragraaf Bewijslast EU Taxonomie alignment.

Omzet

De noemer bevat de totale omzet en de teller bevat de Taxonomie-eligible omzet. De totale omzet is de omzet zoals vermeld in de geconsolideerde winst-en-verliesrekening (jaarrekening 1.). In de geconsolideerde omzet is de inbegrepen de omzet van Van Wanrooij vanaf de datum van overname. De bedrijfsstromen hebben geen omzetten die niet onder de beschrijving van de Taxonomie vallen.

De Taxonomie-eligible omzet is het deel van de geconsolideerde omzet uit producten of diensten, die verband houden met op de Taxonomie afgestemde economische activiteiten.

CapEx

De noemer omvat toevoegingen aan materiële en immateriële vaste activa tijdens het boekjaar vóór waardeverminderingen, afschrijvingen en eventuele herwaarderingen, met inbegrip van die welke voortvloeien uit opwaarderingen en bijzondere waardeverminderingen, voor het desbetreffende boekjaar en exclusief veranderingen in de reële waarde. De noemer omvat ook toevoegingen aan materiële en immateriële activa die voortvloeien uit bedrijfscombinaties.

In de noemer zijn opgenomen de toevoegingen aan materiële en immateriële vaste activa van Van Wanrooij vanaf het moment van overname.  

De teller omvat het deel van de CapEx voor de klimaatmitigatie en -adaptatie van economische activiteiten overeenkomstig bijlage II bij gedelegeerde handeling klimaat.

OpEx

De noemer omvat directe niet-geactiveerde kosten in verband met onderzoek en ontwikkeling, maatregelen voor de renovatie van gebouwen, leaseovereenkomsten van korte duur, onderhoud en reparatie, en alle andere directe uitgaven in verband met het dagelijkse onderhoud van materiële vaste activa. Uitgesloten uitgaven zijn de overhead, de grondstoffen, werknemers die machines opereren, research management en projectontwikkeling, alsook elektriciteit, vloeistoffen of reagenten die nodig zijn voor het opereren van gebouwen, fabrieken en materieel.

In de noemer zijn de geactiveerde kosten van Van Wanrooij overgenomen vanaf het moment van overname.

  • 1In het selectieprotocol zijn voorwaarden opgenomen om te borgen dat de omzet binnen de milieuactiviteit altijd vertegenwoordigd wordt door voorbeeldprojecten die homogeen van technische aard zijn en die samen minstens 15% van de populatie-omzet groot zijn. Het vereiste aantal voorbeeldprojecten is daarnaast afhankelijk gesteld van het aandeel dat de milieuactiviteit vertegenwoordigt in de totale eligible omzet van de sector.
Deel dit verhaal