Begrippenlijst

AERIUS-berekening

AERIUS is een rekeninstrument dat wordt gebruikt om de stikstofdepositie als gevolg van projecten en plannen op Natura 2000-gebieden te berekenen. Deze berekeningen zijn verplicht voor vergunningverlening in het kader van de huidige regelgeving.

Bijna EnergieNeutraal Gebouw (BENG)-normering

Normering die criteria stelt aan de energieprestaties van een gebouw en die tot uitdrukking brengt aan de hand van drie indicatoren: energiebehoefte, primair energiegebruik en aandeel hernieuwbare energie.

Biobased materialen

Dit zijn bouwmaterialen die zijn gemaakt van dierlijk materiaal of van schimmels, planten, bacteriën die ecologisch verantwoord geteeld, geoogst, gebruikt en hergebruikt worden.

Bouw Informatie Model (BIM)

Een centraal, digitaal platform waar alle relevante informatie gedurende het bouwproces bij elkaar komt en dat door alle betrokken partijen wordt gebruikt om tot eenduidige interpretatie te komen en het bouwproces in goede banen te leiden. Dit leidt tot een digitaal (3D of 4D) model van wat gerealiseerd gaat worden.

CO₂e-credits

Een CO₂e-credit is een verhandelbare eenheid die overeenkomt met de reductie of verwijdering van één ton CO₂-equivalent. Hiermee kan een organisatie de eigen CO₂e-uitstoot (gedeeltelijk) compenseren door te investeren in projecten die CO₂e-uitstoot verminderen of opnemen.

CO₂e-emissies

Uitstoot van CO₂ en zes andere broeikasgasemissies gemeten over een bepaalde periode.

COSO ERM-raamwerk

Het COSO ERM (Enterprise Risk Management) raamwerk is een gestructureerde benadering voor het identificeren, beoordelen en beheren van risico’s binnen een organisatie. Het is ontwikkeld door het Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO) en biedt richtlijnen voor effectieve risicobeheersing en strategische besluitvorming.

Custodians

Financiële partijen die aandelen bewaren.

CSRD

Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). De CSRD is een Europese richtlijn die bedrijven verplicht om uitgebreid te rapporteren over hun impact op milieu, maatschappij en bestuur (ESG: Environmental, Social, Governance).

DBFMO-contract

DBFMO staat voor Design, Build, Finance, Maintain, Operate een contractvorm waarbij de opdrachtnemer zowel verantwoordelijk is voor het ontwerp en de bouw van het project, als voor financiering en het totale onderhoud. Het gaat daarbij vaak om langlopende, grote infrastructurele projecten in de grond-, weg- en waterbouw (zoals wegen, sluizen en bruggen) en vastgoed.

De Natuurladder

Heijmans gebruikt de Natuurladder, deze hebben wij mede ontwikkeld, als leidraad voor biodiversiteit in infrastructurele projecten. Deze ladder richt zich op een cultuur- en gedragsverandering en biedt projecten praktische stappen om biodiversiteit en klimaatadaptatie te versterken. De Natuurladder is overgedragen aan het Deltaplan Biodiversiteitherstel om deze nationaal in te zetten. 

Downstream

Downstream verwijst naar groepen of producten uit onze waardeketen. Het gaat hier om een persoon, product of activiteit die later in het proces, buiten onze operatie plaatsvindt. Een voorbeeld hiervan kan een opgeleverde snelweg zijn, maar ook een koper van onze woningen.

Dubbele materialiteitsanalyse

Dit is een analyse om te bepalen welke thema's door de stakeholders en vanwege bedrijfsactiviteiten relevant worden geacht om over te rapporteren. Het maakt onderdeel uit van de rapportagerichtlijnen (CSRD). Dubbele materialiteit kijkt vanuit twee invalshoeken: impactmaterialiteit en financiële materialiteit. Een duurzaamheidsthema voldoet aan het criterium van dubbele materialiteit indien het materieel is uit het oogpunt van impact of uit financieel oogpunt, of beide.

Energietransitie

De overgang van fossiele brandstoffen (zoals aardgas, steenkool en olie) naar duurzame energiebronnen zoals wind, zon, biomassa en water. Doelen en maatregelen om dit te bereiken zijn vastgelegd in het Nederlandse Klimaatakkoord en sluiten aan bij de klimaatafspraken van Parijs en de Europese Green Deal.

ESG

Environmental, Social & Governance. Het houdt in dat de factoren als energieverbruik, klimaat, beschikbaarheid van grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed ondernemingsbestuur worden meegewogen bij de selectie en het beheer van deelnemingen in bedrijven.

Financiële materialiteit

Geeft aan in hoeverre risico’s en kansen met betrekking tot duurzaamheidsonderwerpen zich voordoen voor Heijmans en een mogelijk materieel financieel effect op het bedrijf kunnen hebben.

GO!

Intern verbeterprogramma gericht op ‘Geen Ongevallen’ en daarmee het verbeteren van de veiligheid en het veiligheidsbewustzijn in de organisatie.

Greenhouse Gas Protocol

Protocol geïnitieerd door het World Business Council for Sustainable Development en het World Resources Institute samen met een aantal NGO’s, waaronder het WWF en een aantal bedrijven, waaronder Shell. Met als doel procedures en handleidingen voor het berekenen en rapporteren van broeikasgassen. 

Heijmans B’woond

Renovatieconcept voor bestaande/bewoonde woningen gericht op corporaties en beleggers.

Heijmans Horizon

Houtskeletbouwwoning die Heijmans bouwt in de eigen fabriek in Heerenveen.

Heijmans Huismerk

Conceptwoning met een hoge mate van standaardisatie, bedoeld voor de huurmarkt, in opdracht van corporaties en beleggers. De vervaardiging verloopt voor een groot deel via een geïndustrialiseerd proces. Op de bouwplaats zelf worden prefab geproduceerde elementen bij elkaar gebracht.

Heijmans ONE

Verplaatsbare eenpersoonswoning voor specifieke doelgroepen die in de huidige woningmarkt tussen wal en schip vallen, zoals starters, spoedzoekers en statushouders.

Heijmans TWO

Luxe variant op de Heijmans ONE die voldoet aan het bouwbesluit voor permanente huisvesting waardoor het niet verplicht is de woning na tien jaar te verplaatsen.

IF-cijfer

De Injury Frequency (IF), ongevallenfrequentie-index, is het aantal ongevallen met verzuim dat in een bepaalde periode plaatsvindt, gedeeld door het aantal arbeidsuren.

Impactmaterialiteit

Geeft aan in hoeverre een onderwerp effect heeft op mens en milieu, zowel binnen de eigen activiteiten van Heijmans als in de upstream en downstream waardeketen, bijvoorbeeld via producten, diensten of zakelijke relaties van Heijmans.

Inkoopspend

De jaarlijkse uitgaven aan leveranciers.

Klimaatadaptatie

Klimaatadaptatie gaat de effecten van klimaatverandering tegen en kan een bijdrage leveren aan een klimaatbestendig Nederland. De adaptatie is mogelijk door het aanleggen van klimaatbuffers.

Klimaatmitigatie

Het proces om broeikasgasemissies te reduceren en de gemiddelde mondiale temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C boven het pre-industriële niveau, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord van Parijs.

Klimaatneutraal

Als je klimaatneutraal bent, dan draagt wat je doet niet bij aan de opwarming van de aarde. Dat betekent dat je als land, organisatie of bedrijf geen broeikasgassen uitstoot, of deze ook weer uit de lucht haalt.

Koolstofbudget

Het koolstofbudget geeft aan tot welk niveau het CO₂-gehalte in de atmosfeer maximaal mag stijgen, voordat dit tot onherroepelijke klimaatontsporing leidt. 

Kpi

Kritieke prestatie-indicatoren, afgekort kpi's, zijn meetbare variabelen om prestaties van ondernemingen te analyseren.

Kunstwerken

In vaktaal heten bouwwerken als bruggen, tunnels, sluizen en viaducten 'kunstwerken'.

LEAP-benadering

Bij het thema biodiversiteit gebruiken we de LEAP-benadering als methode om een analyse te maken. De LEAP-benadering bestaat uit het lokaliseren (Locate), evalueren (Evaluate), beoordelen (Assess) en reageren & rapporten (Prepare). Hierdoor kan er locatiegebonden worden gekeken naar passende maatregelen, monitoring of doelen.

Machine learning

Machine learning (ML) is een vorm van kunstmatige intelligentie (AI) die gericht is op het bouwen van systemen die van de verwerkte data kunnen leren of data gebruiken om beter te presteren. 

Natuurinclusief bouwen

Natuurinclusief bouwen is een aanpak, op maat voor het gebied waar gebouwd wordt, om het invullen van de bouwopgave te combineren met het versterken van de natuur. Met als doel een gezonde, toekomstbestendige leefomgeving voor mens en dier.

Netcongestie

Netcongestie treedt op wanneer er meer elektriciteit over het elektriciteitsnet wordt vervoerd dan het aankan, dit wordt ook wel file op het elektriciteitsnet genoemd.

Nieuwkomers

Bij Heijmans gebruiken we de term nieuwkomers om te verwijzen naar mensen met een erkende vluchtelingenstatus. Dit kunnen zowel hoofdaanvragers (statushouders) als nareizigers zijn. 

NL Greenlabel

Een onafhankelijk certificeringssysteem dat de duurzaamheid van producten, materialen en planten beoordeelt binnen de bouw- en groensector. Het label helpt bij het maken van duurzame keuzes door inzicht te geven in ecologische impact, biodiversiteit en circulariteit van producten, projecten en gebieden.

Porthos-uitspraak

Porthos is een samenwerking tussen Havenbedrijf Rotterdam, Gasunie en EBN. Porthos ontwikkelt een project waarbij CO₂ van de industrie in de Rotterdamse haven wordt getransporteerd en opgeslagen in lege gasvelden onder de Noordzee. In november 2022 deed de Raad van State een tussenuitspraak over het gebruik van de wettelijke bouwvrijstelling door Porthos. Deze vrijstelling houdt in dat voor de stikstofuitstoot die bij de bouw van projecten plaatsvindt, geen vergunning nodig is. De Raad van State oordeelde dat de bouwvrijstelling niet gebruikt mag worden, omdat niet uit te sluiten is dat de natuur in Natura 2000-gebieden daardoor schade oploopt. Deze uitspraak heeft grote gevolgen voor bouw-, infrastructuur- en verduurzamingsprojecten in Nederland.

Procurement

Procurement is het proces van het vinden, het overeenkomen van voorwaarden en het verwerven van goederen, diensten of werken van een externe partij.

Science Based Targets initiative (SBTi)

Een non-profit organisatie die binnen een wereldwijd kader bedrijven helpt wetenschappelijk onderbouwde CO₂e-reductiedoelstellingen te stellen en toetsen. Deze doelstellingen moeten in lijn zijn met het Klimaatakkoord van Parijs om daarmee de opwarming van de aarde te beperken.

SDG’s

Sustainable Development Goals (SDG’s): 17 duurzame ontwikkelingsdoelen met 169 subdoelen, geformuleerd door de Verenigde Naties, die een einde moeten maken aan armoede, ongelijkheid en klimaatverandering in 2030. Deze doelen vormen de internationale agenda voor overheden, bedrijven, NGO’s en kennisinstellingen.

SpeakUp-systeem

Een procedure met bijbehorend systeem om anoniem meldingen over misstanden in het bedrijf te kunnen doen per telefoon of online via een website. De procedure en het systeem lopen via een externe, onafhankelijke en hierin gespecialiseerde partij die Heijmans hiervoor heeft ingeschakeld.

Upstream

Upstream verwijst naar groepen mensen of producten uit onze waardeketen. Het gaat hier om een activiteit of proces dat heeft plaatsgevonden voordat het in onze eigen operatie terecht komt. Een voorbeeld hiervan kunnen de bakstenen zijn waarmee wij een nieuwe woning bouwen, maar ook de leverancier die deze komt afleveren.

Waardecreatiemodel

Schematische, gevisualiseerde weergave van de manier waarop een bedrijf waarde creëert voor zijn stakeholders en de samenleving. Het model geeft inzicht in kapitaalstromen, bedrijfsmodel, concrete resultaten als output en de impact en waarde die op een breder vlak wordt gecreëerd voor de samenleving. 

Waterbalans

De waterbalans is de verhouding tussen de hoeveelheid water die een gebied binnenkomt en die een gebied verlaat. Daarbij kijken we naar het natuurlijk watersysteem dat bestaat uit grondwater, oppervlaktewater en hemelwater. Een gezonde waterbalans betekent dat deze verhouding in evenwicht is, zodat er geen tekorten of overschotten ontstaan die schadelijk zijn voor de stedelijke omgeving, natuur, landbouw, industrie, drinkwatervoorziening, veiligheid of de gezondheid.

Watergebruik

Bij gebruik van water richten we ons op twee aspecten. Het gebruik van drinkwater en het gebruik van water voor (onze) productie (voedsel en goederen). Daarbij is het belangrijk om waterstromen met een verschillende kwaliteit te beschouwen en te beseffen dat impact van waterverbruik verschilt per locatie.

Waterkwaliteit

Bij waterkwaliteit kijken we naar de geschiktheid van oppervlakte- en grondwater voor de verschillende gebruiken, zoals drinkwater, water voor natuur, water voor industrie. Het betreft zowel de chemische als de biologische kwaliteit. Dit verschilt per plek, tijdstip en diepte.

Waterveiligheid

Waterveiligheid gaat over de bescherming tegen overstromingen. Dit gebeurt met waterkeringen zoals dijken en duinen, maar ook ruimte voor de rivier. Ook het beheren van onze waterwegen zoals rivieren en meren borgt onze waterveiligheid.

Deel dit verhaal